KIKO TA PASANDO

E uniko kaminda ku bo ta haña tur informashon kompletamente gratis. Klik anto lesa. Manda tur loke bo ke pa wordu publika i invitashon pa kubri rueda di prensa na e Email: kikotapasando@outlook.com

GOBIERNUNOTISIA

  Preis di awa di bebe no ta kambia paso ta bai kobra pa resiklá awa di berpùt 

 

Preis di awa di bebe no ta kambia paso ta bai kobra pa resiklá awa di berpùt 

Kralendijk – Niun hende no ta bai paga niun sèn extra pa awa di bebe debí na e ordenansa di kobransa di awa di berpùt 2021. Asina diputado Nina den Heyer a deklará den Konseho Insular. 

Historia.
Na aña 2010 gobièrnu di Boneiru a bai di akuerdo ku e konstrukshon di e planta di kloaka. Pa esaki nos a haña supsidio di Union Europeo i el a wòrdu konstruí dor di Sona. Konstrukshon no a bai manera premirá pero danki na WEB e servisio di resiklahe di awa ta eksistí desde 2014/2015. Ora kualke hende na Boneiru, sea na Rincon òf na Tera Korá, pidi un trùk di kloaka bin chupa e sceptic tank of berpùt, e trùk ei ta hiba e awa sushi na e planta di resiklahe. E servisio ei ta funshoná bon pa kual motibu pa 5 aña kaba e awa sushi aki no ta keda di dùmp unda ku ta. Lokual lo a i ta afektá nos koralnan. A konsekuensia, ta mantené e poblashon di peska mas mihó posibel pa nos piskadónan.

Pa e hotèlnan òf kasnan ku ta mas kantu di kosta i ku no tin sceptic tank, tin un pòmp ku ta chupa e awa di riol outomátikamente mand’é pa e planta di resiklahe pa keda resiklá. E servisio aki tambe ta drai 5 aña kaba. Ta bon pa enfatisá ku ni pa transporte di awa di riol via e infrastruktura, ni pa resiklahe di tur hende su awa, te ku awor no mester a paga nada. Pa 5 aña e servisio tabata kompletamente grátis i ministerionan tabata supsidiá e servisio aki sea por kompleto òf parsialmente. Den e akuerdo di 2010, Bonaire a primintí pa entre otro, pasa un ordenansa kaminda e siudadano di Bonaire ta kontribuí ku un parti di e kostonan di e servisio aki via un impuesto. No tur subsidio ta desaparesé pero via e verordening/impuesto aki lo mester kontribuí (40%)  ku e kostonan.

KE a aktua responsabel pa saka lo miho for di e deal existente

E deadline pa introdukshon di e impuesto a yega. Kolegio Ehekutivo tin ku kumpli ku promesanan hasi den pasado. A traha duru pa tin lo mas posibel en kambio di esaki. Por ehèmpel 

  1. a bini kontribushon finansiero pa kaba e proyekto i e gran parti di esei a bolbe bini for di Hulanda. WEB ta trahando riba e partinan aki manera nos por wak na kaminda di Belnem pero tambe pronto direkshon di Hato. 
  2. Tambe nos a papia riba eksplotashon i supsidio di e planta di kloaka ya ku ministerionan a kuminsá baha nan kontribushon. Hinkando WEB den un situashon ku mester supsidiá esei for di fondonan di awa i koriente …. di mes esei NO POR. E ta trese WEB tambe den un situashon di default pa ku su responsabilidatnan finansiero. BC a negoshá ku Hulanda pa mantené un mínimo di supsidio di Euro 1 mion pa aña. 
  3. Pero tambe pa yuda den e promé 4 añanan extra pa trese e sistema na un mihó nivel pa por sigui kontinuá ku e servisio na un manera responsabel. 

Ku otro palabra, no ta introdusí impuesto sin ku e pueblo ta garantisá di haña algu bèk. Ademas e pueblo no ta paga pa e eksplotashon kompleto i e supsidio ta sigui bini.

Nos ta papiando di un supsidio di un total di USD 10.5 mion den añanan te ku 2026. En kambio di esei mester kumpli ku palabrashon di 2010 pa introdusí e verordening pa e resto dje suma … si no e supsidio ta disparsé.

Introdukshon dje impuesto i impakto real

Niun hende, i ami sigur, no ke extra impuesto. Pero kumpliendo ku deber i BC nos mester a deliberá tokante e manera pa introdusí e verordening, nos ta tin algun opshon. Den esei BC su focus tabata pa introdusí un manera pa e persona ku e potmoni mas chiki ta wordu influensha menos of no ta wordu influensha at all. Pa esei varios kos a wordu hasí. Permitimi splika.

E prome kos ta kon pa introdusí e 40% di e kostonan den komunidat. Awor BC ta tin tres opshon:
– Nos ta dividí e kostonan riba tur kas. Pero di mes esaki no ta hustu pasó tin kaminda (manera hotelnan) ku ta produsí mas awa di kloaka i ta usa mas di e sistema di resiklahe. En kambio den un kaso asina e kas chikitu ku ta usa menos ta haña un impuesto impagabel.

– Un di dos opshon lo tabata pa hasi un divishon pa sektor. Esaki ta zona bunita pero no por ehekuté. Por ehèmpel e no ta kai bon serka e ‘bed and breakfast’ i apartamentonan chikí. Ademas e kostonan di atministrashon di esaki lo bini aserka i hasi hinter e impuesto mas karu. No ta un kos ku por a ehekutá fasil.

– E di tres opshon ta e prinsipio di ’de vervuiler betaalt.’ E idea ta ku un hotèl ta produsí mas awa sushi i lo mester paga mas na e servisio ku un famia ku ta usa awa na un manera efisiente. Mas uso bo usa mas impuesto bo ta paga. Niun sistema no ta perfekto pero e repartishon ku ta aproksimá esaki di mas honesto ta e uso di awa.

Konklushon: No ta e awa ta bira mas karu. E kuenta di awa ta keda mesun kos. Ta usa e kuenta di awa pa un repartishon di gastu na un manera hustu. Esun ku ta usa mas, manera e hotèlnan, ta paga mas.

E impakto lo ta:

 


66% di nos poblashon ta usa ménos pues e impakto lo ta ménos tambe.

Pa lokual ta e tarifa fiho pa esnan ku ta konektá na e infrastruktura di riol (por ehèmpel un apartamento na Boulevard), ta solamente hustu pa nan paga nan parti pa un servisio ku nan ta hasi uso grátis di dje pa 5 aña kaba. Si bo ta biba na Republiek, mester paga e trùk di Kloaka pa bin hasi bo sceptic tank bashi. Esei no mester ora bo ta konektá.Dus no ta nada mas ku hustu pa nan paga na parti den esaki, ku ta 25 usd pa luna. Mirando ku nan ta paga nan parti pa e infrastruktura ku nan so ta usa, por a mantené e impuesto variabel tambe mas abou.
No mester hasi manera ta hinter Bonaire ta bai paga esei.

Pakiko nos ta hasi esaki

Laga nos tur korda un biaha mas pakiko nos ta hasi esaki. Den COVID nos a ripará realmente kwantu impakto turismo tin riba nos ekonomía i tambe entrada di nos hendenan. E turismo di kalidat ta valorá e koraal i piská fresku ku e por kome i ta p’esei e ta bini Bonaire. Dor di kuida nos koral i peska nos ta sigurá entrada di kada un persona aki na Bonaire.

E liñanan di irigashon tambe a drecha a base di e palabrashonnan ku Hulanda, tin mas mihó distribushon di awa i tambe pa LVV. Nos tur ta papia semper di ‘zelfredzaamheid’. Nos por wak LVV awor, ta promé biaha ku esaki ta berdaderamente efektuá. Tin awa di irigashon, tin e oprtunidat awor pa kumpra berehein, guiambo i kònkòmber chikí na LVV na un preis di baka flaku. I ademas por ekspandé e aktividat einan dunando kunukeronan un oportunidat real pa hasi e negoshi eksitoso. Tin mas trayekto ku komo BC nos ta traha riba dje pa ku esaki. Tene na kuenta ku nos ta traha ku un vishon ku ta sostenibel i no een-dags-vlieg pa popularidat polítiko den término korto.

Nos den gobièrnu mester kumpli ku akuerdonan ku gobièrnu di Bonaire a sera den pasado. Esei ta kontinuidat di maneho (continuiteit van bestuur) ku ta parti di un gobièrnu responsabel. Lo ta bon pa tur hende ku kurason pa Bonaire sigui e prinsipio aki.

Nos a purba di wak kon por introdusí e situashon aki na un manera mas honesto i sosial posibel. Miéntras di esei nos ta purba saka e benefisio pa e mes pueblo aki por tin:

Su trabou sostenibel
Su peska sostenibel
Su agrikultura sostenibel
Su salú sostenibel.

Den e verordening tin tambe un ‘flankerend beleid’. Ta algu ku personalmente mi a sigurá pa tei den e ‘verordening’. Pa esun ku nos por konstatá ku e ta echt difísil pa paga, lo tin ‘flankerend beleid’ pa supsidiá e kostonan. E aña ku ta bini NO tin kosto adishonal pa NIUN hende. Nos lo sigui fine tune pa e añanan siguiente kon pa kobra e impuesto i kon pa apliká e yudansa pa esunnan de ménos rekurso den nos komunidat. 

 

 

 

Prijs drinkwater verandert niet door de invoering van afvalwaterheffing

Kralendijk – Mensen gaan geen cent extra betalen voor drinkwater door de invoering van de eilandsverordening afvalwaterheffing Bonaire 2021. Zo heeft gedeputeerde Nina den Heyer verklaard in de Eilandsraad.

 

Geschiedenis

In 2010 is het Bonairiaanse eilandbestuur akkoord gegaan met de aanleg van het rioleringsysteem. Hiervoor hebben wij subsidie ontvangen van de Europese Unie en het werd aangelegd door de Sona. De aanleg verliep niet zoals voorzien, maar dank zij de WEB bestaat de waterzuiveringsvoorziening al sinds 2014/2015. Als wie dan ook op Bonaire, hetzij in Rincon of Tera Kòrá een vacuüm truck bestelt om hun septic tank of beerput leeg te pompen, brengt die truck het afvalwater naar de waterzuiveringsinstallatie. Die voorziening functioneert goed, waardoor al 5 jaar lang dit afvalwater niet zomaar ergens gedumpt wordt, zodat onze koralen niet aangetast werden en worden. Als gevolg hiervan wordt de vispopulatie zo goed mogelijk behouden voor onze vissers.

 

Voor de hotels en huizen die meer aan de kust gelegen zijn en geen septic tank hebben, is er een pomp die het rioolwater automatisch naar de waterzuiveringsinstallatie pompt om gezuiverd te worden. Ook deze voorziening is al 5 jaar in gebruik. Het is goed om te benadrukken dat zowel voor het transport van het rioolwater via de infrastructuur, als voor de zuivering van het afvalwater tot nu toe niets betaald hoeft te worden. Vijf jaar lang was deze dienstverlening helemaal gratis en werd door ministeries ofwel volledig ofwel gedeeltelijk gesubsidieerd. In het akkoord van 2010 heeft Bonaire beloofd om onder andere een verordening in het leven te roepen, waarbij de inwoners van Bonaire via een heffing bijdragen in de kosten van deze voorziening. De subsidie zal niet helemaal verdwijnen, maar via de verordening/heffing zal in de kosten bijgedragen (40%) moeten worden.

 

Het Bestuurscollege heeft verantwoordelijk gehandeld om het beste uit de bestaande deal te halen

De deadline voor invoering van de heffing is bereikt. Het Bestuurscollege moet voldoen aan de beloftes die in het verleden zijn gemaakt. Er is hard gewerkt om in ruil hiervoor zoveel mogelijk te krijgen. Bijvoorbeeld:

  1. Er werd een financiële bijdrage geleverd om het project af te maken en het grootste deel daarvan is weer door Nederland geleverd. De WEB werkt aan deze onderdelen zoals wij kunnen zien op de weg naar Belnem en binnenkort ook richting Hato.
  2. Wij hebben ook gepraat over de exploitatie van en de subsidie voor het rioleringsysteem, omdat de ministeries begonnen zijn hun bijdragen te verlagen, waardoor de WEB in een situatie komt dat dit uit de water- en stroomfondsen gesubsidieerd moet worden… het spreekt vanzelf dat dit NIET KAN. Dit brengt de WEB ook in een situatie van het niet kunnen nakomen van haar financiële verantwoordelijkheden. Het Bestuurscollege heeft met Nederland onderhandeld om een minimumsubsidie van 1 miljoen euro per maand aan te houden.
  3. Maar ook om de eerste 4 jaar extra bijstand te geven om het systeem naar een beter niveau te tillen, om de dienstverlening op een verantwoordelijke manier voort te zetten.       


 

Met andere woorden, er wordt geen heffing ingevoerd zonder dat de bevolking de garantie heeft er iets voor terug te krijgen. Bovendien betaalt de bevolking niet voor de gehele exploitatie en de subsidie wordt voortgezet.

Wij praten over een subsidie van in totaal USD 10,5 miljoen over de jaren tot en met 2026. In ruil daarvoor moeten wij ons houden aan de afspraken van 2010 om de verordening in te voeren voor de rest van het bedrag…, anders verdwijnt de subsidie.

Invoering van de heffing en de reële impact

Niemand en zeker ik niet, wil extra heffingen. Maar om te voldoen aan de verplichting van het Bestuurscollege moesten wij overleggen over de wijze waarop de verordening ingevoerd moest worden en wij hadden enkele opties. Daarbij was de focus van het Bestuurscollege om een systeem in te voeren waarbij de persoon met de kleinste portemonnee het minst getroffen wordt of helemaal niet getroffen wordt. Daartoe werden verschillende stappen ondernomen. Sta mij toe het een en ander uit te leggen.

 

De eerste stap was hoe de 40% van de kosten in de samenleving te introduceren. Het Bestuurscollege had drie opties:

  • Wij verdelen de kosten over alle huizen. Maar natuurlijk is dit niet eerlijk, omdat er bijvoorbeeld hotels zijn die meer afvalwater produceren en meer gebruik maken van de waterzuiveringsinstallatie. Daarentegen komt een kleine woning die veel minder verbruikt met een onbetaalbare heffing te zitten.
  • Een tweede optie zou zijn om een verdeling per sector te maken. Dit klinkt mooi, maar het kan niet uitgevoerd worden. Het valt bijvoorbeeld niet goed bij de ‘bed & breakfasts’ en kleine appartementen. Bovendien zullen de administratiekosten erbij komen en de hele heffing nog duurder maken. Het is niet iets dat gemakkelijk uitgevoerd had kunnen worden. 
  • De derde optie is het principe van ‘de vervuiler betaalt’. Het idee is dat een hotel meer afvalwater produceert en meer zal moeten betalen voor de dienstverlening dan een gezin dat veel minder water gebruikt. Geen enkel systeem is perfect, maar de verdeling die dit het meest benadert, is die op basis van het waterverbruik.

Conclusie: het is niet het water dat duurder wordt. De waterrekening blijft hetzelfde. De waterrekening wordt gebruikt om de kosten om een eerlijke manier te verdelen. Degenen die meer gebruiken, zoals de hotels, betalen meer.

De impact zal zijn:

 


66% van onze bevolking verbruikt minder en dus zal de impact ook minder zijn.

 

Voor wat betreft het vaste tarief voor degenen die aangesloten zijn op de rioleringinfrastructuur (bijvoorbeeld een appartementencomplex op de Boulevard) is het alleen maar eerlijk dat zijn hun aandeel betalen voor een voorziening waar zij al 5 jaar lang gratis gebruik van maken. Als u in Republiek woont, moet u de vacuümtruck betalen om uw septic tank leeg te pompen. Dat hoeft niet als u aangesloten bent. Het is dus niet meer dan eerlijk dat zij hun aandeel hierin betalen, wat neerkomt op 25 usd per maand. Omdat zij hun gedeelte van de infrastructuur die alleen zij gebruiken betalen, kan de variabele heffing ook lager gehouden worden. Er moet niet gedaan worden alsof heel Bonaire dit moet gaan betalen.

 

Waarom doen wij dit

Laten wij allemaal nog eens bekijken waarom wij dit doen. In de COVID-periode hebben wij werkelijk kunnen merken hoeveel impact het toerisme heeft om onze economie en ook het inkomen van onze mensen. Het kwaliteitstoerisme hecht waarde aan het koraal en aan de verse vis die zij kunnen eten en daarom komen zij naar Bonaire. Door ons koraal en onze vissen te beschermen, zijn wij verzekerd van inkomen voor iedereen hier op Bonaire.

 

De irrigatieleidingen zijn ook hersteld op grond van afspraken met Nederland, er is een betere distributie van water en dit geldt ook voor de LVV. Wij praten allemaal steeds van zelfredzaamheid. Kijk nu eens naar de LVV, voor het eerste wordt dit werkelijk gerealiseerd. Er is irrigatiewater, er is nu de mogelijkheid om aubergine, okers en kleine komkommers te kopen bij de LVV tegen een aantrekkelijke prijs. En bovendien kunnen de aktiviteiten daar uitgebreid worden om zodoende de kunukero’s een reële kans te bieden om succesvol zaken te doen. Er zijn meer trajecten waar wij als Bestuurscollege aan werken in verband hiermee. Hou er rekening mee dat wij op basis van een duurzaamheidsvisie werken en geen één-dags-vliegaanpak hanteren voor politieke populariteit op korte termijn.

 

Als bestuurders moeten wij voldoen aan overeenkomsten die het Bonairiaanse eilandbestuur in het verleden is aangegaan. Dat is continuïteit van bestuur dat deel uitmaakt van een verantwoordelijk bestuur. Het zou goed zijn als iedereen met hart voor Bonaire dit principe aanhoudt. 

 

Wij hebben geprobeerd te bekijken hoe deze aangelegenheid op een zo eerlijke en sociale manier in te voeren. Terwijl wij al datgene daaruit proberen te halen waar deze bevolking zelf profijt van heeft:

 

Duurzame arbeid.

Duurzame visserij.

Duurzame landbouw.

Duurzame gezondheid.

 

De verordening bevat ook ‘flankerend beleid’. Het gaat om iets waar ik me persoonlijk ervan verzekerd heb dat het voorkomt in de verordening.  Voor degene bij wie wij constateren dat het echt moeilijk is om te betalen, zal er sprake zijn van ‘flankerend beleid’ om de kosten te subsidiëren. Het komende jaar zullen er voor NIEMAND bijkomende kosten zijn. De daarop volgende jaren zullen wij nauwkeurig in de gaten blijven houden hoe de heffing het beste geïnd kan worden en hoe ondersteuning te verlenen aan de minderbedeelden in onze gemeenschap.    

 

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Discover more from KIKO TA PASANDO

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading