KIKO TA PASANDO

E uniko kaminda ku bo ta haña tur informashon kompletamente gratis. Klik anto lesa. Manda tur loke bo ke pa wordu publika i invitashon pa kubri rueda di prensa na e Email: kikotapasando@outlook.com

NOTISIA

PROMÉ INVESTIGASHON TOKANTE SANGURA NA E ISLANAN ABC DEN KASI 75 AÑA

PROMÉ INVESTIGASHON TOKANTE SANGURA NA E ISLANAN ABC DEN KASI 75 AÑA

Na 2018, Naturalis Biodiversity Center a ehekutá e promé investigashon tokante sangura na e Islariba Hulandes (Sint Maarten, Statia i Saba) den kasi 70 aña. Pa luna di novèmber nan tin planeá pa ripití e investigashon, e biaha akí riba e islanan di Aruba, Boneiru i Kòrsou. E tim lo konsistí di sinku investigadó i dos studiante desendiente di diferente instituto i universidat, i nan lo ehekutá e investigashon den kolaborashon estrecho ku e departamentonan di kontrol di vèktòr (animal ku ta plama malesa) na kada isla.

Banda di e echo ku nan ta un molèster na kas, sangura por plama un kantidat di mikro organismo kousante di malesa pa hende i animal ku ta responsabel pa diferente malesa manera dengue, chikungunya, malaria, Zika, keintura di Rift Valley i di West Nile. Durante e último dékada, e region di Karibe a pasa den un seri di brote di malesa kousá pa infekshon di sangura, inkluso e brote di chikungunya na 2014, e brote di Zika na 2016 i diferente brote di dengue ku esun mas resien ta dokumentá na 2020.

Investigashon di Sangura

Un estudio nobo, bou di guia di Naturalis Biodiversity Center di Leiden, Hulanda, lo evaluá e aktual biodiversidat di sangura rònt e islanan di Aruba, Boneiru i Kòrsou. E meta lo ta pa bishitá kada isla pa un periodo di 7-10 dia, harma 10-16 trampa pa kohe sangura i traha inventario di sangura adulto. Banda di esaki, lo traha muestra di larva akuátiko for di vários potensial kriadero di sangura. E investigashonnan lo tuma lugá entre 13 di novèmber pa 6 di desèmber, kuminsando na Aruba. E meta di e ekspedishon ta pa haña konosementu di e diversidat di sangura i krea hèrmènt di identifikashon pa yuda investigashon di salubridat públiko riba e islanan.

Implikashon pa Salubridat Humano

Hopi biaha durante un brote, e úniko manera pa baha e plamamentu di e malesa ta kontrol di e populashon di e sangura spesífiko ku ta responsabel pa sembramentu di e malesa. Pa e motibu akí, maneho efektivo ta eksigí informashon al dia tantu tokante e populashon lokal di sangura komo tambe nan distribushon riba e islanan. Komo ku kondishonnan kousá pa kambio di klima ta sigui na trese kambio den kondishonnan di medioambiente, mará na kresementu di populashon humano riba e islanan, nos por spera di mira kambio den otro populashon ekológiko (manera di sangura) den futuro.

E ekspedishon akí ta parti di e Mobocon Programa, ku ta enfoká riba kreashon di kapasidat den kontrol di malesa kousá pa sangura na Boneiru, Statia i Saba. E programa akí a start kaba na 2017 ku fondo di e Ministerio di Salubridat, Bienestar i Deporte.

Foto’s en bronvermelding

 

Foto 1: De mogelijke opbrengst van één muggenval in 24 uur. Foto Sam Boerlijst, 2018.

Foto 2: Rotspoelen met brak water kunnen natuurlijke broedplaatsen zijn voor sommige steekmuggen. Foto: Jordy van der Beek.

Foto 3: Een mug van de soort Haemagogus chrysochlorus. Deze muggensoort is endemisch op Aruba en Curaçao, de enige plek op aarde waar hij voorkomt. Foto Carel de Haseth gemaakt nabij Pos Monton, Curaçao.

 

 


 

EERSTE MUGGENONDERZOEK OP ARUBA, BONAIRE EN CURAÇAO IN BIJNA 75 JAAR

Kralendijk. Bonaire- 10 November-In 2018 voerde Naturalis Biodiversity Center het eerste steekmuggenonderzoek uit op de Bovenwindse Eilanden (Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba) in meer dan 70 jaar. In november worden deze onderzoeken herhaald, ditmaal op Aruba, Bonaire en Curaçao. Het team zal bestaan ​​uit vijf onderzoekers en twee studenten van verschillende instellingen en universiteiten. Het onderzoek wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met de lokale eenheden voor vectorbestrijding van elk van deze eilanden.

Steekmuggen zijn niet alleen vervelend, maar kunnen ook allerlei pathogenen overbrengen bij mensen en landbouwdieren, die bijvoorbeeld kunnen leiden tot ziektes als dengue, chikungunya, malaria, zika, riftdalkoorts en het westnijlkoorts. In de afgelopen tien jaar zijn er in het Caribisch gebied diverse uitbraken van door muggen overgedragen ziektes geweest, onder andere chikungunya in 2014, zika in 2016 en meerdere dengue-uitbraken, waarvan de laatste is gemeld in 2020.

Muggenonderzoek

Er komt een nieuw onderzoek onder leiding van het Leidse Naturalis Biodiversity Center om de huidige muggenbiodiversiteit op de eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao in kaart te brengen. Het doel is om 7-10 dagen naar elk eiland te gaan, waarbij 10-16 vallen worden geplaatst om volwassen muggen te inventariseren. Daarnaast worden de larven in het water bemonsterd op verschillende mogelijke broedplaatsen van steekmuggen. Deze onderzoeken vinden plaats tussen 13 november en 6 december, te beginnen op Aruba. Het doel van de expeditie is kennis opdoen over de diversiteit van steekmuggen en het maken van hulpmiddelen voor de determinatie van steekmuggen ter  ondersteuning van het volksgezondheidsonderzoek op de eilanden.

Gevolgen voor de volksgezondheid

Bij een uitbraak is het beheersen van de specifieke muggenpopulatie die verantwoordelijk is voor de verspreiding van de ziekte vaak de enige manier om de verspreiding te vertragen. Daarom is er up-to-date informatie nodig over lokale muggenpopulaties en de verspreiding daarvan over de eilanden om ziektes effectief te beheersen. Aangezien de omstandigheden als gevolg van het klimaat telkens verschuiven en er steeds meer mensen wonen op de eilanden, zijn er in de toekomst veranderingen in de insectenpopulaties (zoals die van muggen) te verwachten.

Deze expeditie maakt deel uit van het Mobocon-programma, dat zich richt op capaciteitsopbouw voor de bestrijding van door muggen overgedragen ziektes op Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Dit programma is al in 2017 gestart en wordt gefinancierd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

 

Foto’s en bronvermelding

 

Foto 1: De mogelijke opbrengst van één muggenval in 24 uur. Foto Sam Boerlijst, 2018.

Foto 2: Rotspoelen met brak water kunnen natuurlijke broedplaatsen zijn voor sommige steekmuggen. Foto: Jordy van der Beek.

Foto 3: Een mug van de soort Haemagogus chrysochlorus. Deze muggensoort is endemisch op Aruba en Curaçao, de enige plek op aarde waar hij voorkomt. Foto Carel de Haseth gemaakt nabij Pos Monton, Curaçao.


 

PROME ENCUESTA DI SANGURA PA E ISLANAN ABC DEN CASI 75 AÑA

Na 2018, Naturalis Biodiversity Center a realisa e prome encuesta di sangura pa e Islanan Hulandes di Bou di Biento (Sint Maarten, Sint Eustatius y Saba) den casi 70 aña. Na november nan tin planea di ripiti e encuesta aki, e biaha aki pa e islanan di Aruba, Boneiro y Corsou. E ekipo lo consisti di cinco investigado  y dos studiante di diferente instituto y universidad, y lo wordo ehecuta den colaboracion estrecho cu unidad local di control di vector di cada isla.

 

Ademas di ta un molestia domestico, e sanguranan por plama un serie di patogeno cerca hende y bestia  cu ta responsabel pa causa malesa manera dengue, chikungunya, malaria, Zika, keintura di Rift Valley and West Nile. Den e ultimo decada, Caribe a mira un serie di brote di malesa transmiti pa sangura, incluyendo e brote di chikungunya di 2014, e brote di Zika di 2016 y varios brote di dengue, e ultimo documenta na aña 2020.

Encuesta di sangura

Un estudio nobo, dirigi pa Naturalis Biodiversity Center di Leiden, Hulanda, lo evalua e biodiversidad actual di sangura na e islanan di Aruba, Boneiro y Corsou. E meta lo ta pa bishita  cada isla durante 7 pa 10 dia, poniendo 10 pa 16 trampa pa inventarisa sangura adulto. Ademas nan lo tuma muestra di  larva di lama di varios posibel criadero di sangura. E encuestanan aki lo tuma luga entre dia 13 di november y dia 6 di dicember, cuminsando na Aruba. E meta di e expedicion ta pa adkiri conocemento tocante e diversidad di sangura y establece herment di identificacion pa yuda investigacion di salud publico na e islanan.

Implicacion pa salud humano

Hopi biaha, durante un brote, e unico manera pa frena un malesa di plama ta door di controla e poblacion specifico di sangura cu ta responsabel di e plamamento. Por lo tanto, un maneho eficaz ta rekeri  informacion actualisa tanto tocante e poblacion di sangura como tocante su distribucion na e islanan. A medida cu e  condicionnan, debi na cambio climatico ta continua cambiando condicion ambiental, hunto cu un aumento den e poblacion humano di e islanan, nos por spera di mira cambio den otro poblacionnan ecologico (manera sangura) den futuro.

E expedicion aki ta parti di e Mobocon Program, cu ta enfoca riba desaroyo  di capacid pa control di malesa transmiti pa sangura na Boneiro, Sint Eustatius y Saba. E programa aki a cuminsa caba na aña 2017 y ta financia pa Ministerio Hulandes di Salud, Bienestar y Deporte.

Photos + photo credit

Picture 1: The possible yield of one mosquito trap in 24 hours. Photo Sam Boerlijst, 2018.

 

Picture 2: Salt water rock pools can be natural breeding places for some mosquitoes. Photo: Jordy van der Beek.

Picture 3: Picture of a Haemagogus chrysochlorus mosquito. This mosquito is endemic to Aruba and Curaçao, which is the only place on earth where this species can be found. Picture Carel de Haseth taken at Pos Monton, Curaçao.


 

FIRST MOSQUITO SURVEY FOR THE ABC ISLANDS IN NEARLY 75 YEARS

Kralendijk, Bonaire- 10th of November- In 2018, Naturalis Biodiversity Center conducted the first mosquito survey for the Dutch Leeward Islands (Sint Maarten, Sint Eustatius and Saba) in more than 70 years. In November, they plan to repeat these surveys, this time for the islands of Aruba, Bonaire and Curaçao. The team will consist of five researchers and two students from different institutes and universities, and will be executed in close collaboration with the local mosquito control units of each island.

In addition to being a household nuisance, mosquitoes can spread a number of human and livestock pathogens which are responsible for causing diseases such as dengue, chikungunya, malaria, Zika, Rift Valley and West Nile Fever. In the last decade, the Caribbean has seen a series of mosquito-borne disease outbreaks including the 2014 chikungunya outbreak, the 2016 Zika outbreak and several dengue outbreaks with the last one documented in 2020.

Mosquito Surveys

A new study, led by Naturalis Biodiversity Center from Leiden, the Netherlands, will assess the current mosquito biodiversity across the islands of Aruba, Bonaire and Curaçao. The aim will be to visit each island for 7-10 days, setting 10-16 traps to inventory adult mosquitos. In addition, the aquatic larvae will be sampled from various potential mosquito breeding sites. These surveys will take place between November 13th and December 6th, starting in Aruba. The aim of the expedition is to gain knowledge on mosquito diversity and establish identification tools to help public health research on the islands.

Human Health Implications

Often during an outbreak, the only way to slow down the spread of a disease is to control the specific mosquito population responsible for its dissemination. Therefore, effective management requires updated information on both local mosquito populations as well as their distribution across the islands. As environmental conditions continue to shift due to climate, paired with an increase in human population for the islands, we can expect to see changes in insect populations (such as mosquitos) in the future.

This expedition is part of the Mobocon Program, which focuses on capacity building for mosquito borne disease control in Bonaire, Sint Eustatius and Saba. This program already started in 2017 and is funded by the Dutch Ministry of Health, Welfare and Sport.

 

Photos + photo credit

Picture 1: The possible yield of one mosquito trap in 24 hours. Photo Sam Boerlijst, 2018.

 

Picture 2: Salt water rock pools can be natural breeding places for some mosquitoes. Photo: Jordy van der Beek.

Picture 3: Picture of a Haemagogus chrysochlorus mosquito. This mosquito is endemic to Aruba and Curaçao, which is the only place on earth where this species can be found. Picture Carel de Haseth taken at Pos Monton, Curaçao.

 

Share this page to Telegram

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

%d