Minister Ruiz-Maduro: Situacion financiero actual di Pais Aruba
Minister Ruiz-Maduro: Situacion financiero actual di Pais Aruba
ORANJESTAD โ Minister Ruiz-Maduro ta brinda informacion riba e situacion financiero cu Aruba ta aden actualmente pa asina por tin un debate sano riba e realidad.
E lastiek no por rek mas
Te ainda hopi hende no kier comprende cu Aruba tin un problema financiero cu tin cu wordo atendi y resolvi,ย ya cu no tin espacio mas pa e ‘lastiek por rek mas.’ Nos mester realisa cu e tempo cu bo ta djies bay un tiki mas den ‘rood’ a pasa. Aruba mester pone orden den su cartera ya cu no tin espacio mas pa haci debe. Aruba su debe ta core den 4 mil miyon florin y esaki ta pone demasiado presion riba e cartera di Gobierno yย Pueblo en general.
Mas deficit, ta mas peso di debe
Den presupuesto di Pais Aruba e gastonan mas grandi ta gastoย di interes diย debe yย gasto di personal. Tanten cu e prespuesto conta cu deficit, e buraco aki lo mester wordo cera door di traha un debe nobo y cune mas gasto di interes. Ta peseyย ta hopi importante pa Gobiernoย cuminsa presenta presupuesto cu tin surplus pa asina no mester fia placa paย crea debe noboย pa por sera eย buraco di unย deficit. Den un situacion di surplus Gobiernoย por fia djies pa por refinancia debe existente y cuminsa traha a base di un maneho di debe pa reduci eย peso di interes riba e presupuesto di Pais Aruba.ย
Yega na surplus no ta facil
Gobierno na 2018 den un Memorando Financiero Economico (FEM)ย a fiha un caminda pa cana pa por yega na presenta presupuesto cu surplus pa Aruba. Segun e FEM pa aรฑa 2020 Gobierno mester presenta un presupuesto pa Pais Aruba cu un surplus di 25 miyon. Compara cu presupuesto 2019 cu a conta cu un deficit di 25 miyon, esaki ta significa un diferencia di 50 miyon cu mester yega na dje door di un combinacion di entrada extraย y menos na gasto pa por yega na e meta di presenta un presupuesto cu surplus pa cual no mester crea debe nobo pa cubri deficit. Pa yega e surplus aki no ta facil, ya cu den 2020, banda di e gastonan fiho haci den 2019 y den e aรฑananย promer cu esaki, tin gasto nobo ta bin acerca manera gastonan relaciona cu proyectonan Private Public Partnership cu ta keda finalisa y pa cual mester cuminsa paga. Gastonan creciente di AZV tambe ta keda un reto.
Awor tin norma pa gasto di personal
Pa locual ta e otro gasto grandi di Gobierno cual taย gastonan di personal, den e Protocol cera cu Hulanda na november 2018, a stipula un plafond di 479 miyon florin. Esey ta e suma di gasto di personal den presupuesto di 2019 y eย maximo cu a keda acorda entre Aruba y Hulanda cuย por wordo gasta na gasto di personal den e tempo nos dilanti. Aruba den e FEM a indica di traha na baha gasto di personal tur aรฑa cu 3 miyon florin, locual ta trece cune cu varios decicion riba e tereno di personalย mester wordo tuma pa baha gasto. Entre nan, pa aรฑa 2019 y 2020 Gobierno no por yena vacatura nobo cu exepcion di algunย vacatura den Husticia y algun vacatura denย departamento vital pa Pais Aruba.