02/28/2023

For di 25 te ku 27 di febrüari, un delegashon di Parlamento hulandes (Staten-Generaal) tabata na Boneiru.

Durante e último dianan, for di 25 te ku 27 di febrüari, un delegashon di Parlamento hulandes (Staten-Generaal) tabata na Boneiru ku un bishita di trabou. E delegashon di Parlamento hulandes di e komishonnan fiho pa Relashonnan den Reino, ku ta konsistí di miembronan di Tweede i Eerste Kamer, durante e bishita akí a papia ku Diálogo Sentral i ku Arxen Alders (mènedjer di programa di e Plan di Maneho pa Naturalesa i Medio Ambiente), Joselito Statia (mènedjer di proyekto di e programa di kaminda) i Sabine Engel (Mangrobe Maniacs) tokante naturalesa, kas pa pueblo i sostenibilisashon.

Puntonan di lansa importante den e kòmbersashonnan akí tabata e problemanan relashoná ku maneho di awa, e puntonan natural di salida i kaptashon di awa, protekshon di kosta den relashon ku e superfisie di laman ku ta subi, sostenibilisashon pa medio di maneho di awa, protekshon di palu di mangel, influensia di eroshon riba Ramsar (áreanan húmedo) i e menasa di sargassum pa naturalesa. Banda di e hopi tópikonan tokante naturalesa, sostenibilisashon i konsekuensia di kambio di klima, a papia hopi tambe tokante bibienda. Den kolaborashon ku Fundashon Cas Boneriano e delegashon por a mira kuantu esfuerso ta hasiendo awor akí pa sòru pa lugá di biba pa gruponan vulnerabel  i spesífikamente e proyektonan di konstrukshon di kas ku ta sòru pa bibienda sosial nobo i mas mihó. Ta trata di konstrukshon nobo, renobashon i e esfuerso ku ta hasi pa mihó bibienda.

E bishita di trabou a kuminsá ku un ‘walking dinner’ ku gezaghèber, miembronan di Kolegio Ehekutivo i miembronan di Konseho Insular. E siguiente dianan di e bishita di trabou a konsistí di diferente parti di programa kaminda e puntonan menshoná akí riba a bini dilanti, kuminsando ku presentashon di e Plan di Maneho pa Naturalesa i Medio Ambiente, un rekorido tokante awa, inundashon, maneho di shushi, un rekorido tokante kas pa pueblo i un rekorido tokante klima i sostenibilisashon.

Durante e rekorido tokante klima i sostenibilisashon a hasi diferente parada atraves di henter nos isla. Por ehèmpel na e dam di Mona Pasashi i na ‘Degraded Mangroves Lac Bay’ nan a tira un bista riba pèrdida di vegetashon, e parti mas ariba di suela, krio sostenibel di kabritu, influensia riba awa den suela, mondi di palu di mangel, ref di koral, influensia di eroshon, salinisashon i pérdida di palu di mangel. E di dos parada tabata na Punta Kalbas, e mondi históriko di palu di mangel, i ‘Lac Ramsar Site’ ku ta di balor kultural históriko pa ekonomia i turismo. Na e punto di ekstrakshon di sargassum a para un ratu pa laga e delegashon haña un bista di e forma kon sargassum ta menasá

naturalesa i di e problemátika tokante eliminashon di sargassum. Tambe nan por a mira nos kosta pariba ku tur su desafionan pa motibu di subida di superfisie di laman ku e aksesibilidat na Pekelmeer i e ‘Ramsar Site’, ku nan a habri na aña 1986 ku su sitio kaminda flamingo ta brui.

Esaki ta djis algun di e partinan di e programa durante e bishita di trabou di tres dia ku a laga hopi impreshon i komprondementu atras serka e delegashon. Resultado di esaki ta ku den futuro Boneiru por sigui elaborá riba e informashonnan ku e delegashon a optené. Den kombinashon ku ‘midimentu ta konosementu’, i ku e maneho korekto di informashon na Hulanda, ku nan sosten Boneiru por traha riba solushonnan konstruktivo.

---

Delegatie Staten-Generaal werkbezoek in teken van natuur, volkshuisvesting en verduurzaming

28 februari 2023

Afgelopen dagen, 25 tot en met 27 februari, is de Delegatie Staten-Generaal op werkbezoek op Bonaire geweest.

Afgelopen dagen, 25 tot en met 27 februari, is de Delegatie Staten-Generaal op werkbezoek op Bonaire geweest. De delegatie Staten-Generaal, van de vaste

commissies voor Koninkrijksrelaties, bestaande uit Tweede en Eerste Kamerleden, hebben tijdens dit bezoek gesproken met het Centraal Dialoog en met Arxen Alders (Programmanager NMBP), Joselito Statia (Projectmanager Wegenprogramma) en Sabine Engel (Mangrove Maniacs) over natuur, volkshuisvesting en verduurzaming.

Belangrijke speerpunten in deze gesprekken waren de waterbeheerknelpunten, de natuurlijke uitstroompunten en wateropvang, kustbescherming in relatie tot de stijgende zeespiegel, verduurzaming door waterbeheer, de bescherming van de mangroves, de invloed van erosie op de Ramsar (wetlands) en de bedreiging van sargassum op de natuur. Naast de vele topics omtrent natuur, verduurzaming en gevolgen van klimaatverandering is er ook veel gesproken over huisvesting. In samenwerking met FCB heeft de delegatie kunnen zien welke inzet er nu wordt gepleegd om kwetsbare doelgroepen te huisvesten en specifiek de woningbouwprojecten die voor nieuwe en betere sociale huisvesting zorgen. Het gaat om nieuwbouw, rennovatie en de inzet voor betere huisvesting.

Het werkbezoek is afgetrapt met een walking diner met de gezaghebber, de leden bestuurscollege en de leden eilandsraad. De volgende dagen van het werkbezoek betrof verschillende programma onderdelen waarin de hierboven genoemde punten aan bod kwamen. Startend met de presentatie Natuur- en Milieubeleidsplan (NMBP),  de rondleiding water, overstroming, afvalhuishouding, een rondleiding volkshuisvesting en een rondleiding klimaat en verduurzaming.

Tijdens een van de rondleidingen, over klimaat en verduurzaming, zijn verschillende stops aangedaan over het gehele eiland. Zo is bij De Dam Mona Passage en Degraded Mangroves Lac Bay gekeken naar verlies van vegetatie, top soil, sustainable goatkeeping, invloed op grondwater, mangrovebos, koraalrif, de invloed van erosie, verzilting en verlies van mangroves. Volgende stop was Punta Kalbas, het historische mangrove bos en Lac Ramsar site, die van cultuur historische waarde zijn voor de economie en het toerisme. Op het extractie punt sargassum is gestopt om de delegatie inzicht te geven over de bedreiging van sargassum op de natuur en de problematiek omtrent sargassum disposal. En de East Coast met al haar uitdagingen door de zeespiegelstijging met de toegang tot het pekelmeer en de Ramsar site, geopend in 1986, met haar flamingo broed kolonie.

Dit is een greep uit een van de programmaonderdelen van het 3-daagse werkbezoek dat veel indruk en inzicht heeft achtergelaten bij de delegatie. Met als resultaat dat Bonaire in de toekomst kan voortborduren op deze door de delegatie verkregen inzichten. In combinatie met meten is weten, kan Bonaire met de juiste begripsvorming in Nederland met hun steun werken aan constructieve en omdenkende oplossingen.