Rapport werkgroep Informatieafspraken

6 juni 2023

Kamervoorzitter Vera Bergkamp heeft op dinsdag 6 juni namens het Presidium het rapport ‘Grip op informatie’ in ontvangst genomen van de werkgroep Informatieafspraken. Deze werkgroep, onder leiding van Kamerlid Inge van Dijk (CDA) doet aanbevelingen aan de Kamer en het kabinet om de informatievoorziening in de praktijk beter en effectiever te laten verlopen.

Voor de uitvoering van haar opdracht heeft de werkgroep een inventarisatie gedaan onder alle fracties en groepen van de Kamer en in de ambtelijke Kamerorganisatie. Ook heeft de werkgroep een analyse verricht naar de aantallen stukken die de Kamer ontvangt van het kabinet en de (tijdige) beantwoording van schriftelijke vragen van individuele leden. Verder zijn gesprekken gevoerd met departementsambtenaren op verschillende niveaus en afvaardigingen van het kabinet, onder wie de minister-president en de minister van Binnenlandse Zaken.

Vier speerpunten

Het recht van individuele Kamerleden om inlichtingen te vragen aan het kabinet is vastgelegd in artikel 68 Grondwet. De werkgroep benoemt vier speerpunten om de informatievoorziening vanuit het kabinet aan de Kamer te verbeteren:

1. Gericht aan het kabinet: treed bij de introductie van nieuwe stappen rondom de werking en interpretatie van artikel 68 Grondwet eerst in overleg met de Kamer. Alleen in nauw overleg tussen Kamer en kabinet kan de informatievoorziening in de praktijk beter en effectiever functioneren.
2. Gericht aan de Kamer: indien het kabinet weigert om informatie met de Kamer te delen, voer dan aan de hand van een vastgelegde procedure een toets uit ten aanzien van de onderbouwing van die weigering.
3. Gericht aan het kabinet: uit de analyse van de werkgroep blijkt dat momenteel zestig procent van alle schriftelijke vragen niet tijdig beantwoord wordt. Dat is niet aanvaardbaar. Investeer structureel in een tijdige beantwoording van Kamervragen.
4. Gericht aan het kabinet: maak laagdrempelig contact mogelijk tussen departementsambtenaren en Kamerleden. Zo kan meer inzicht ontstaan in de context of achtergrond van bijvoorbeeld schriftelijke vragen, moties en toezeggingen.

Reactie Kamervoorzitter

“Jullie concluderen terecht dat de informatievoorziening van het kabinet aan de Kamer beter kan en beter moet”, zei Bergkamp bij de ontvangst van het rapport. “Zo wordt informatie vanuit het kabinet soms te kort voor een gepland debat naar de Kamer gestuurd. En worden informatieverzoeken soms niet afdoende gehonoreerd, en in sommige gevallen zijn de kabinetsstukken weer te omvangrijk. Ook komt het voor dat de pers eerder geïnformeerd is dan de Kamer. Daar heb ik zelf onlangs met de minister-president nieuwe afspraken over gemaakt. (…) Het rapport levert ons waardevolle aandachtspunten en aanbevelingen op. Waar wij als Tweede Kamer maar ook het kabinet concreet mee aan de slag zullen moeten gaan.”

Beter benutten en aanpassen

In het rapport wordt een beeld geschetst van omvangrijke informatiestromen die de Tweede Kamer momenteel verwerkt. Zo ontvingen zes commissies in het vergaderjaar 2021-2022 elk meer dan 1.000 documenten van het kabinet. De commissie doet aanbevelingen om de huidige instrumenten van de Kamer beter te benutten, maar ook om hier en daar de huidige werkwijze aan te passen.

Aanleiding voor het oprichten van de werkgroep was de motie Leijten/Arib, aangenomen op 6 juli 2021. Inge van Dijk (CDA, voorzitter), Roelien Kamminga (VVD), Joost Sneller (D66), Renske Leijten (SP), Senna Maatoug (GroenLinks) en Marieke Koekkoek (Volt) maken deel uit van de werkgroep.