KIKO TA PASANDO

E uniko kaminda ku bo ta haña tur informashon kompletamente gratis. Klik anto lesa. Manda tur loke bo ke pa wordu publika i invitashon pa kubri rueda di prensa na e Email: kikotapasando@outlook.com

GOBIERNUNOTISIA

Charla historia di ka’i òrgel

Charla historia di ka’i òrgel

Geplaatst op 30 Sèptèmber 2019 dor di Ministerio di Enseñansa, Siensia, Kultura & Deporte

WILLEMSTAD- Riba djabièrnè 27 di sèptèmber di Siman di Kultura, Gobièrnu di Kòrsou a organisá un charla titulá “historia di ka’i òrgel” presentá pa sr. Harry Moen. Harry Moen a splika ku e orígen di e kaha di òrgel, manera nos konosé aktualmente a keda kreá pa John Hicks di Inglatera. Tambe Harry a elaborá riba e komienso di kaha na Kòrsou ku tabata algu di hende ku moda i ku e pionero Horacio Sprock i su ruman na 1912 a trese e kaha akí mas den pueblo. Hasta tabatin un momento den historia ku polis a kue e kaha bai sera komo ku e fiesta a sali for di man. Tabata transportá e kaha den hanchinan di Willemstad kargá riba lomba i pafo di stat ku garoshi halá pa buriku i despues ku trùk.

E forma ku Kòrsou a yega na su kahanan di òrgel na aña 1912 tabata pa medio di importashon di kahanan for di Italia. E promé kaha di òrgel trahá na Kòrsou tabata na 1942/1943. Den añanan 1940 Rufo Wever a kuminsá pone piesa na Aruba. Edgar Palm a kuminsá areglá piesa pa kaha di òrgel na 1955 siguiendo den pásonan di su tata Rudolhp ‘Dòdò’ Palm. Kaha di òrgel ta imitá piano. Pues e NO ta un òrgel. Funshon di e kaha di òrgel den nos komunidat tabata i ta di duna realse na i alegrá eventonan. Un funshon mas ku e kaha di òrgel tin ta ku e ta konservá piesanan den nan estado original.

Algun nòmber di e diferente partinan ku ta pone e kaha funshoná ta: manigueta, busana, korona, silinder, klabu (mas o ménos 7000), uña, martin, kuèrdè, templa, kolebra, tabla di armonia, kaha, lasiera/mondongo. Mientras ku pa kambia piesa riba e kaha ta usa pedal/grèndel, kuchú, i as ku 8 gruf riba dje.

Mayoria kaha tin 40 martin enkambio, un piano tin 88 martin. Ke men ku nos mester adaptá un piesa pa e por toka riba kaha. Rítmonan ku nos ta pone riba kaha di òrgel ta wals, horopo, dansa, dansa ku chaine, tumba, polka/fòks i mazurka. Den poko palabra un historia riku i diverso kaminda nos ta mira un totalidat di diferente kultura ta bini huntu tipifikando un biaha mas nos diversidat.

Tambe Harry a elaborá riba lokual ta tene nos kaha di òrgel bibu. Kòrsou a pone músika krioyo riba e kaha i tambe Kòrsou ta pone músika popular i folkloriko strañero riba kaha areglá na ritmo krioyo.

Harry a kompartí un lista di nòmber di algun maestro di kaha di òrgel ku e públiko ku tabata presente manera: Horacio Sprock i Rudolph Th. Palm 1912; Horacio jr. i Cornelis Sprock; Rufo Wever di Aruba; Rafael Pieter; Serapio Pinedo; Alfonso Boekhoudt di Aruba; Alejandro “Patan” Faro (Aruba); Stanley Rosenda; Elias Halabi (yu di Kòrsou bibá na Aruba), Sandy Martina i Herminio Maria.

Nos Minister, dos parlamentario i Rector Magnificus di Universidat a haña e oportunidat pa deleitá e públiko na momentu ku nan a drai e kaha di òrgel “Mi Reina” di sr. Eric Meulens. E anochi a klousurá ku un ratu ameno riba patio di Universidat ku presentashon di grupo Dúndula i Gordon and Friends. Por mira bèk riba un anochi eksitoso i sumamente edukativo.

Gobièrnu di Kòrsou ta gradisí Harry Moen pa konservá e historia sumamente riku akí.

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Discover more from KIKO TA PASANDO

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading